Aktualności

"Cymelia grudziądzkiej Biblioteki"

13.11.2018

Od 13 listopada w Czytelni Czasopism prezentowano cymelia Biblioteki Miejskiej w Grudziądzu. Cimelia (cymelia) to, za Encyklopedią wiedzy o książce, „obiekt lub zbiór szczególnej wartości…”. W grudziądzkiej książnicy definicję tą można odnieść do zbioru regionalnego, starodruków oraz księgozbioru po Stadtbibliothek Graudenz oraz Towarzystwie Czytelni Ludowych. Do najcenniejszych druków należy z pewnością odbitka Kronika ziemie pruskiey… z drukarni krakowskiej Mikołaja Loba. Księga IV poświęcona Prusom jest częścią dzieła Aleksandra Gwagnina Sarmatiae Europeae descriptio. Starodruk zawiera genezę Prus, opis wierzeń przedchrześcijańskich, charakterystykę księstw, prowincji i krain oraz wykaz Wielkich Mistrzów Zakonu Krzyżackiego.
Po raz pierwszy wyeksponowano rękopis Privelegium und Gilde Brief der Tuchmacher… z roku 1776. Sporządzona w języku niemieckim kopia przywileju dla sukienników zawiera 33 artykuły regulujące działalność rzemieślników zajmujących się wytwarzaniem tkanin z wełny.
Największą kolekcję lokalnego dorobku wydawniczego stanowią książki i czasopisma drukowane przez Wiktora Kulerskiego. W 1927 r. nakładem czasopisma Muzyk Wojskowy ukazał się Informator Muzyczny Muzyków Wojskowych. Drukiem czasopisma i informatora zajęły się Zakłady Graficzne i Wydawnicze Wiktora Kulerskiego.
W 1829 roku w oficynie Carla Gothilfa Roethego wytłoczono Pieśni mszalne i inne nabożne…, książeczkę, która stanowi najstarszy w zbiorach biblioteki druk wykonany w Grudziądzu.
W okresie międzywojennym w gmachu na Lipowej 28 (obecnie Legionów) służbę w oświacie i kulturze pełniła biblioteka i muzeum Towarzystwa Czytelni Ludowych. We wrześniu 1939 hitlerowcy spalili polski księgozbiór. Zachowało się jednak świadectwo stanu księgozbioru w postaci drukowanego katalogu biblioteki TCL z 1934 r.
W 100-lecie odzyskania niepodległości zaprezentowano wybrane wydawnictwa odnoszące się do tego wzniosłego czasu. Legionową legendę opiewa Rok bojów na Polesiu; walki o ustanowienie granic Obrona Lwowa 1-22 listopada 1918 i wydrukowany przez Wiktora Kulerskiego Pokój ryski. W specjalnym wydaniu Gońca Nadwiślańskiego z 11.11.1928 r. przeczytamy o prezydencie Ignacym Mościckim, marszałku Józefie Piłsudskim, dorobku dziesięciolecia oraz obchodach rocznicowych w Grudziądzu i na Pomorzu.
Ekspozycja była czynna do 2 lutego 2019 roku.